به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، سوء تدبيرها اثر بدي بر زندگي مردم ايران گذاشته است. تحريم ها باعث شد اين سوء مديريت ها خود ار زودتر نشان دهد. گرچه توافق ژنو بالاخره پس از کش و قوس هاي فراوان حاصل شد اما اين توافق براي بسياري از شاخص هاي اقتصادي کشور که ارتباطي مستقيم با معيشت مردم دارند، نان و آب نمي شود.
به گزارش افکارنيوز، يکي از اين شاخص ها، شاخص بيکاريست. بيکاري شاخصي بود که تعريفش در زمان دولت محمود احمدي نژاد تغيير کرد. طبق تعريف جديد افرادي که در هفته تنها چند ساعت هم کار کنند ديگر بيکار محسوب نمي شوند. بر همين اساس بود که وزير کار دولت يازدهم با انتقاد از آمارهاي اشتغال دولت دهم اعلام کرد: در اين دولت حتي اگر کسي لحاف و تشک خود را تغيير مي‌داد شاغل محسوب مي‌شد. اين در حاليست که درحال حاضر افراد سرپرست خانوار با حقوق تعيين شده توسط قانون کار به سختي مي توانند زندگي خود را بگذرانند.
بر اساس اطلاعات مرکز آمار نرخ بيکاري کل کشور در سال پيش ?.?? درصد است. اين در حالي است که با روي کار آمدن دولت جديد، مسوولان از «سونامي بزرگ بيکاري» در کشور سخن گفتند و بارها اعلام کردند وضعيت بيکاري در کشور در حالت بحران قرار دارد. از آن جمله عادل آذر، رئيس مرکز آمار اعلام کرده بود: «نرخ بيکاري کشور به رقم ?/?? درصد رسيده است که اين يکي از بالاترين نرخ‌هاي بيکاري در دهه اخير محسوب مي‌شود.»
بيکاري شاه کليد روحاني را مي خواهد
علي طيب نيا وزير امور اقتصادي و دارايي نيز بحران بيکاري در کشور را در قالب برنامه هاي خود در زمان کسب راي اعتماد از مجلس مطرح و از خطر بيکاري بزرگ ياد کرد.
وي همچنين در چند مرحله ديگر نيز درباره بيکاري و اشتغال در کشور سخن گفت و اخيرا اعلام کرد بايد ظرف دو سال آينده ?.? ميليون شغل جديد در کشور ايجاد کنيم. طيب نيا خاطرنشان کرد: سالانه يک ميليون نفر از جوانان کشور به سن کار مي رسند و با احتساب ?.? ميليون نفر بيکار فعلي و ? ميليون نفر که به اين جمعيت اضافه خواهد شد، بايد در دو سال آينده براي ?.? ميليون نفر شغل ايجاد کنيم.
همچنين وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي ، علي ربيعي با تاکيد بر اينکه ?? درصد جوانان کشور فاقد هرگونه مهارت براي انجام کار هستند گفت: هر چند طبق آمار تعداد بيکاران کشور حدود ? ميليون نفر برآورد مي شود، اما آمارهاي غيررسمي اين تعداد را بيش از ? ميليون نفر مي داند.
از سويي، دکتر حسن روحاني؛ رئيس جمهوري نيز در قالب گزارش ??? روزه عملکرد اقتصادي دولت تدبير و اميد، اشتغال و بيکاري را مهم ترين دغدغه دولت خواند و عنوان کرد: به دليل اينکه در سال هاي فعاليت دولت هاي نهم و دهم ? ميليون نفر به سن کار رسيده اند، اما تنها ? ميليون نفر وارد بازار کار شده است؛ هم اکنون اقتصاد کشور با يک بيکاري ? ميليون نفري و به عبارتي تقاضاي ميليوني براي کار مواجه است که بايد زمينه هاي آن فراهم شود.
وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي مي گويد درباره خطر سونامي بزرگ ?? ميليوني بيکاري گزارشي به رئيس جمهور داده شده و به نوعي در اين بخش آژير قرمز هم به صدا درآمده است.
موضوعي که باعث نگراني از بيکاري و هشدارهاي پي در پي مسوولان دولت يازدهم شده اين است که اقتصاددانان معتقدند ارقام اعلام‌شده ارقام بيکاران کامل است. يعني افرادي که هيچ ساعت و روزي در هفته را کار نمي‌کنند. اما وي اعلام کرده بود پايه‌هاي آماري در دولت نهم و دهم تغيير کرده است. چون تا پيش از سال ?? کسي شاغل ناميده مي‌شد که بيشتر از سه روز در هفته کار کند اما اين ساعات بر اساس تعريف جهاني سازمان کار -که مبناي کار دولت پيش قرار گرفته بود- به يک ساعت در هفته تقليل يافته بود. بر اين اساس نرخ بيکاري اگرچه عدد ?? را نشان مي‌دهد اما اقتصاددانان و کارشناسان بازار کار ادعاي ارقام دو‌برابري دارند.
حسين راغفر، استاد دانشگاه الزهرا هم در تعريف اين حالت مي‌گويد: بر اساس گزارش‌هاي جديد، در حال حاضر نرخ بيکاري کل کشور ?/??درصد و نرخ بيکاري جوانان حدود ?? درصد شده است. زماني که نسبت نرخ بيکاري جوانان به نرخ بيکاري کل دو برابر شود، مي‌گويند نرخ بيکاري در مرحله بحراني يا بحران‌زا قرار گرفته است. در حالي که با توجه به آمارهاي اخير، اين نسبت در حال حاضر در ايران از ?/? هم بيشتر شده که به اين معناست که وضعيت بيکاري در ايران خيلي وقت است که از سطح بحراني عبور کرده است و اين بحران پديده جديدي نيست.
تعداد بيکاران باسواد ?برابر بيکاران بي سواد
در همين زمينه، هادي قوامي، نماينده مجلس شوراي اسلامي و نايب رئيس کميسيون برنامه و بودجه مجلس مي گويد: «ما بعد از انقلاب در فاصله سال هاي ?? تا ??، ??ميليون نفر به جمعيت کشوري که ??ميليون داشت، اضافه شد. يعني ظرف ?? سال تقريبا ??درصد به جمعيت کشور اضافه شد. اين جمعيت، يعني متولدين اين سال ها مانند سيلي وارد اقتصاد شدند زماني در مقاطع ابتدايي بودند که مدارس ابتدايي دو شيفته شد، بعد هم دوره راهنمايي و دبيرستان و سپس اين موج وارد دانشگاه ها شدند. الان نيز اين جمعيت وارد بازار کار شده اند. و ما با ??ميليون بيکار مواجهيم که اکثريت اينها فارغ التحصيلان رشته هاي مختلف دانشگاهي هستند.»
وي معتقد است: «اين رشته هاي دانشگاهي متناسب با نياز بازار کار نيست. متاسفانه ما با موج زياد فارغ التحصيلاني مواجه شده ايم و رشته هاي مختلف دانشگاهي بدون مطالعه در واحدهاي مختلف آموزشي دانشگاهي در رشته هايي که متناسب با بازار کار نيستند، ايجاد شده است. حتي ما الان دانشجوي فارغ التحصيل دکترا هم داريم که بيکار است. اين نشان مي دهد اگر نظام تعليم و تربيت نتوانسته است ورود اين موج به اقتصاد را مديريت کند. اگر ما اين موج را به سمت نيازهاي فني حرفه اي، بازار کار و آموزش هاي متناسب با بازار کار هدايت مي کرديم، طبيعتا امروز نرخ بيکار فارغ التحصيلان فزاينده نبود.»
او آماري از نرخ بيکاران فارغ التحصيل شده را ارائه مي دهد: «نرخ بيکاري افراد بي سواد ?درصد است يعني تک رقمي است اما نرخ بيکاري افراد تحصيل کرده ??درصد است. يعني نرخ بيکاري افراد تحصيل کرده نزديک به ?برابر افراد بي سواد است. در حاليکه در يک کشور توسعه يافته با افزايش آموزش، قوه تشخيص افزايش يافته، روحيه ها تقويت شده در نتيجه بر ميزان اشتغال افزوده مي شود و کارها با کيفيت و بازدهي بيشتري انجام مي شود. اين موضوع مشروط بر آن است که فارغ التحصيلان در رشته هاي متناسب بازار کار تربيت شوند. اما متاسفانه نظام آموزشي ما نظام به نيازهاي واقعي جامعه بي توجه بوده است، چه نظام ابتدايي، راهنمايي و چه نظام اموزش عالي نتوانستند متناسب با نيازهاي بازار کار نيروي کار تربيت کنند.»
ناهماهنگي بين نيازهاي بازار کار و آموزش عالي باعث موجي از فارغ التحصيلان بيکار شده است.
گره کور بيکاري درگروي رشد اقتصادي
کارشناسان اقتصادي کشور هر يک درصد رشد اقتصادي را معادل ايجاد ??? هزار فرصت شغلي جديد مي دانند.
قوامي در اين زمينه نيز اينگونه بيان مي کند: «نرخ رشد اقتصادي از چند منبع تاثير مي پذيرد. از قبيل فروش ثروت ها و منابع مثلا نفت مي فروشيم از درآمد حاصل از فروش نفت يک سري از پروژه ها را تامين مي کنيم و منبع مهم ديگر بهره وري است.وقتي ما به دنبال نرخ رشد اقتصادي ?درصدي هستيم بايد ?درصد بهره وري را افزايش دهيم. در حقيقت بهره وري يک سوم رشد ?درصدي را تامين مي کند. بهره وري متاسفانه در نظام اقتصادي نه تنها صفر است بلکه منفي است. درواقع بهره وري هيچ نقشي در نظام اقتصادي ما ندارد. ما بايد از منابع خود مانند کشورهاي پيشرفته در جهت بهره وري استفاده کنيم .الان يک بشکه نفت را از منابع زيرزميني استخراج مي کنيم و با قيمت هر بشکه مثلا ???دلار به کشورهاي پيشرفته مثل ژاپن، آمريکا و ... صادر مي کنيم. ژاپن يک بشکه نفتي را که از ما خريده است، به انواع فرآورده تبديل کرده و سپس آن را به خود ما مي فروشد. اين همان کاريست که ما هم بايد بتوانيم انجام دهيم.»
به اعتقاد وي: «اگر نظام آموزشي ما درست بود و نيروهاي قوي تربيت کرده بود، فارغ التحصيلان را مي توانستيم به کشورهاي ديگر بفرستيم مثل سيرالئون. در سيرالئون متوسط بارندگي ????ميلي متر است درکشور ما ??? ميليمتر است. اين کشور آفريقايي ??برابر بارندگي دارد و هم مي توان کشاورزي کرد، هم منابع آب و زمين فراوان و هم نيروي کار ارزان است. فارغ التحصيلان مي توانند آنجا شرکت هاي تعاوني تشکيل دهند. اين همان کاري است که چيني ها انجام مي دهند و کشورهاي آفريقايي در حال حاضر به بازار چيني ها تبديل شده است. بنابراين علاوه بر ايجاد کار و کارآفريني مسيري براي دور زدن تحريم ها ايجاد مي شود. همين مسيري براي افزايش بهره وري بدون استهلاک منابع داخلي کشور است.»
منبع:افکار